Λινοθώρακας του Καλλιμάχου

Στην μάχη του Μαραθώνα ήταν ίσως η πρώτη φορά, που η αμυντική θωράκιση τύπου Λινοθώρακα χρησιμοποιήθηκε στις διάφορες εκδοχές του σε μαζικό αριθμό από το σύνολο των Αθηναίων οπλιτών, αποδεικνύοντας εκ του πρακτέου την άριστη επιχειρησιακή του ικανότητα. Η κατασκευή του θώρακα, που θα αναλυθεί στην συνέχεια, είναι εμπνευσμένη από την προσωπικότητα και δράση του Αθηναίου Στρατηγού Καλλίμαχου.

Ο λινοθώρακας των Κλασικών χρόνων (5ου π.Χ αιώνα) ήταν προορισμένος για την αθηναϊκή αριστοκρατία. Ο θώρακας χαρακτηρίζεται από σύνθετη μεταλλική προστασία, καθώς συνδυάζει φολίδες με μεταλλικές πλάκες διαφόρων μεγεθών και σχημάτων. Η διχρωμία των φολιδωτών τμημάτων επιτυγχάνεται με ταυτόχρονη χρήση μπρούτζινων και χάλκινων στοιχείων, τοποθετημένων κατάλληλα σύμφωνα με ένα γενικότερο γεωμετρικό σχέδιο. Η χρωματική αυτή εναλλαγή των φολίδων έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία μιας εντυπωσιακής σύνθετης επιφάνειας, που προκαλεί οπτικές εντάσεις.

Οι επωμίδες καλύπτονται από περίπου 450 σφυρήλατες μπρούτζινες και χάλκινες φολίδες στερεωμένες γερά με πριτσίνια σε υπόστρωμα λινού. Η διευθέτηση των φολίδων ακολουθεί διαφορετικά γεωμετρικά μοτίβα για την πίσω και την μπροστινή πλευρά. Οι μπροστινές απολήξεις των επωμίδων τελειώνουν σε μπρούτζινα ελάσματα, πάνω στα οποία έχουν επικολληθεί μπρούτζινα διακοσμητικά επιθέματα με μορφή δράκων.

Η θωράκιση του κυρίως κορμού επιτυγχάνεται με συνδυασμό πλακιδίων και φολίδων. Τρεις χάλκινες πλάκες ανατομικού σχήματος ( διαμέτρημα 1,5 χιλ.) καλύπτουν την περιοχή του στήθους, ενώ δύο ορθογώνιες χάλκινες πλάκες ασφαλίζουν την εκτεθειμένη δεξιά πλευρά του κορμού. Για την στερέωση αυτών των πλακών έχουν χρησιμοποιηθεί ευμεγέθη χάλκινα πριτσίνια. Οι 350 περίπου φολίδες του κορμού, δημιουργούν ορθογώνιες και συμμετρικές δίχρωμες κυψέλες ενισχύοντας το οπτικό αποτύπωμα του θώρακα.

Εννέα πτέρυγες καλύπτουν αποτελεσματικά την περιοχή των μηρών, χωρίς να παρεμποδίζουν την ευκινησία των κάτω άκρων. Η «θεματική» τοποθέτηση των περίπου 500 φολίδων των πτερύγων εξασφαλίζουν πέρα από το υψηλό επίπεδο προστασίας και ένα εντυπωσιακό οπτικό διακοσμητικό αποτέλεσμα. Όλη η περίμετρος της πανοπλίας είναι προσεκτικά πτυχωμένη με πορφυρό χονδρό δέρμα για αισθητικούς και για πρακτικούς λόγους (π.χ αποφυγή σωματικών εκδορών κλπ). Πέντε ζεύγη κρίκων εξασφαλίζουν την ασφαλή στερέωση του θώρακα στο σώμα του οπλίτη.

Το κράνος είναι μπρούτζινο, σύνθετης κατασκευής. Συνδυάζει την γνωστή Κορινθιακή προσωπίδα και φολιδωτό κέλυφος για την κάλυψη της κεφαλής. Κάθε ημιθόλιο καλύπτεται από 7 ομόκεντρες σειρές μπρούτζινων φολίδων, οι οποίες στο μέσο τους φέρουν εγκάρσια νεύρωση. Οι δύο παραγναθίδες της προσωπίδας, στην απόληξη τους, ενώνονται στην εσωτερική τους πλευρά από μία μεταλλική γέφυρα, γεγονός που προσδίδει αυξημένη σταθερότητα και αντοχή στην όλη κατασκευή. Ομολογουμένως, πρόκειται για ένα πολύ εντυπωσιακό κράνος.

Οι περικνημίδες είναι ανατομικού τύπου, κατασκευασμένες από μπρούτζο και ασφαλίζουν στις κνήμες, κυρίως με την πίεση που προέρχεται από τα τοιχώματα τους. Από αισθητικής πλευράς, τονίζουν ανάγλυφα τη μορφολογία γυμνασμένων κνημών. Φέρουν εσωτερική υφασμάτινη επένδυση για καλύτερη πρόσφυση στις κνήμες αλλά και για επιπλέον προστασία από μηχανικές καταπονήσεις από πιθανές προσκρούσεις κατά την διάρκεια των συγκρούσεων. Οι περικνημίδες στην μάχη του Μαραθώνα πρέπει να θεωρούνταν απαραίτητο στοιχείο του αμυντικού εξοπλισμού λόγω του κινδύνου που διέτρεχαν οι οπλίτες από την μαζική τοξοβολία των Περσικών στρατευμάτων.